W dniu 2 czerwca 2015 roku Trybunał Konstytucyjny wydał długo oczekiwany przez związki zawodowe i pracodawców wyrok w sprawie możliwości tworzenia i wstępowania do organizacji związkowych osób pracujących na innej podstawie niż stosunek pracy. Wniosek w sprawie zbadania zgodności z Konstytucją przepisu Ustawy o związkach zawodowych, który pozwala na zrzeszanie się w związkach zawodowych wyłącznie pracownikom, członkom rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osobom wykonującym pracę na podstawie umowy agencyjnej (jeśli nie są pracodawcami) złożyło Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.

Trybunał Konstytucyjny stanął na stanowisku, że ograniczanie w ten sposób kręgu osób, które mogą działać i tworzyć organizacje związkowe jest niezgodne z Konstytucją, ponieważ podmiot wolności zrzeszania się nie może być identyfikowany jedynie przez pryzmat rodzaju stosunku prawnego jaki łączy go z pracodawcą. Zdaniem Trybunału status pracownika powinien być oceniany poprzez kryterium wykonywania przez niego pracy zarobkowej. Oznacza to, że pracownikiem w tym rozumieniu powinien być każdy kto wykonuje pracę zarobkową, pozostaje w jakimkolwiek stosunku prawnym z podmiotem na rzecz którego ją wykonuje oraz posiada takie interesy zawodowe związane z jej świadczeniem, które mogą być grupowo chronione.

Wyrok istotnie zwiększy zasięg działania i znaczenie organizacji związkowych, które będę reprezentować interesy nie tylko tych, których podstawą zatrudnienia jest stosunek pracy, ale także świadczących pracę na innej podstawie (a więc również w oparciu o umowy zlecenia czy też o dzieło).

Ewelina Pietrzak-Wojnicz
e.pietrzak-wojnicz@sadkowskiiwspolnicy.pl
Dział Prawa Pracy
Sadkowski i Wspólnicy